اپل با معرفی مکبوک پروهای جدید مجهز به نسل جدید پردازندههای M4، بار دیگر مرزهای قدرت و عملکرد را جابهجا کرده است. در حالی که تمرکز اولیه بر روی قدرت خام این تراشهها است، ما در این تحلیل عمیق به بررسی دقیق M4 Pro، بهخصوص از نظر بهینگی مصرف انرژی، میپردازیم. آیا اپل توانسته است فاصله خود را با رقبایی چون کوالکام، AMD و اینتل بیشتر کند؟ برای پاسخ به این سوال، با ما همراه باشید.
چند ماه پیش، اپل بهطور غیرمنتظرهای نسل جدید تراشههای خود، سری M4، را در آیپد پرو جدید معرفی کرد. عملکرد تک هستهای خیرهکننده این تراشهها، بهخصوص با توجه به مصرف انرژی پایین و خنککننده غیرفعال، تحسین همگان را برانگیخت. این رونمایی پیش از معرفی پردازندههای Snapdragon X Elite کوالکام، ضربهی سختی به رقبای اپل وارد کرد. اکنون، نسل جدید تراشههای M، شامل M4، M4 Pro و M4 Max، راه خود را به مکبوک پروهای جدید باز کردهاند. در حالی که مدلهای Air باید تا اوایل سال آینده منتظر بمانند، ما فرصت بررسی M4 Pro در پیکربندی کامل آن (14 هسته CPU، 20 هسته GPU) را داشتهایم. در ادامه، نتایج این بررسی را با جزئیات مورد بحث قرار خواهیم داد.
بررسی اجمالی Apple M4 Pro:
پیکربندی هستههای M4 Pro نسبت به نسلهای قبلی تغییرات قابل توجهی داشته است. اپل در این نسل، مدلهای Pro و Max را از نظر عملکرد CPU به یکدیگر نزدیکتر کرده است. به جای شش هسته کممصرف (E-Core) در نسلهای قبلی، تمام مدلهای M4 Pro و M4 Max تنها چهار هسته کممصرف با فرکانس 2.592 گیگاهرتز (در مقایسه با 2.748 گیگاهرتز در نسل قبلی) دارند.
همچنین، در این نسل شاهد دو خوشه پنج هستهای پرقدرت (P-Core) هستیم که در مدل پایه M4 Pro، تنها چهار هسته از آنها فعال هستند. این هستههای P میتوانند به فرکانس 4.512 گیگاهرتز و در حالت تمام هسته فعال، به 3.852 گیگاهرتز دست یابند (در مقایسه با حداکثر 4.056 گیگاهرتز برای یک هسته و تقریباً 3.6 گیگاهرتز برای تمام هستهها تحت بار در نسل قبلی). بنابراین، M4 Pro در مجموع 14 یا 16 هسته CPU دارد. یکی دیگر از تغییرات مهم در این نسل، عرضه مدلهایی از هم M4 Pro و هم M4 Max با 14 هسته CPU است (M4 Max همچنین با 16 هسته نیز عرضه میشود).
M4 Pro با استفاده از فرایند 3 نانومتری تولید میشود. در نسل قبلی، M3 Pro (با توان مصرفی 27 تا 28 وات)، مصرف کمتری نسبت به M2 Pro (با توان مصرفی حدود 36 وات) داشت. با این حال، در نسل جدید، اپل توان مصرفی را به طور قابل توجهی افزایش داده است. M4 Pro تحت بار کامل چند هستهای، میتواند تا 46 وات انرژی مصرف کند و در طول اجرا به طور متوسط حدود 40 وات مصرف میکند. این به معنای افزایش 60 درصدی مصرف انرژی در اوج بار است. با یک هسته فعال تحت بار، مصرف انرژی حدود 6 تا 6.5 وات است (در مقایسه با 5.5 وات در M3 Pro).
حافظه و پهنای باند:
مدلهای مکبوک پرو مجهز به M4 Pro با 24 یا 48 گیگابایت رم عرضه میشوند. در مک مینی جدید، M4 Pro را میتوان با 64 گیگابایت رم نیز سفارش داد، چرا که مک مینی با M4 Max عرضه نمیشود. اگر به بیش از 48 گیگابایت رم در مکبوک پرو نیاز دارید، باید M4 Max (با حداکثر 128 گیگابایت رم) را انتخاب کنید. اپل پهنای باند حافظه را از 150 گیگابایت بر ثانیه در M3 Pro (LPDDR5-6400) به 273 گیگابایت بر ثانیه در M4 Pro (LPDDR5x-8533) افزایش داده است.
پردازنده گرافیکی:
دو مدل M4 Pro از نظر پردازنده گرافیکی نیز با یکدیگر متفاوت هستند. مدل پایه دارای یک GPU با 16 هسته و مدل سریعتر دارای یک GPU با 20 هسته است. در آزمایش ما، مدل بالاتر حداکثر مصرف انرژی 32 وات را نشان داد، در حالی که M3 Pro با 18 هسته GPU حداکثر 28 وات مصرف میکرد. مانند همیشه، امکان خواندن فرکانس هستههای GPU وجود نداشت. دو مدل M4 Max هر کدام دو برابر تعداد هستههای GPU (32 یا 40) را دارا هستند.
موتور عصبی و هوش مصنوعی:
اپل بهبودهای بیشتری را در موتور عصبی (Neural Engine) اعمال کرده و در حال حاضر به شدت بر روی نسخه خود از هوش مصنوعی به نام Apple Intelligence تمرکز دارد که توسط تمام تراشههای M4 پشتیبانی میشود.
پشتیبانی از Thunderbolt 4 و نمایشگر خارجی:
یکی از ویژگیهای جالب M4 SoC در مکبوک پروهای جدید، پشتیبانی از Thunderbolt 4 و موتور نمایشگر بهبود یافته است که اجازه اتصال دو نمایشگر خارجی (علاوه بر نمایشگر داخلی) را میدهد. به احتمال زیاد، این ویژگی در مکبوک ایرهای آینده نیز ارائه خواهد شد.
عملکرد و بهینگی تک هستهای:
نسل M3 عملکرد تک هستهای بسیار خوبی داشت و رقبا را پشت سر میگذاشت. تنها پردازنده رومیزی جدید اینتل، Core Ultra 9 285K، در سطح M3 SoC بود. اپل با M4 این فاصله را به طور چشمگیری افزایش داده است. حداکثر فرکانس هستههای P، که حدود 500 مگاهرتز بیشتر است، منجر به افزایش عملکرد بیش از 20 درصد نسبت به مدلهای M3 شده است.
با این حال، M4 Pro در زمینه بهینگی تک هستهای، پشت سر بسیاری از دستگاههای M3 قرار میگیرد. اگرچه افزایش مصرف انرژی پردازنده به راحتی با افزایش عملکرد آن جبران میشود، اما از آنجایی که در مورد مقادیر بسیار پایین مصرف هسته CPU (حداکثر 6.5 وات) صحبت میکنیم، عواملی مانند رم اضافی میتوانند تا حدودی تصویر را مخدوش کنند.
عملکرد و بهینگی چند هستهای:
در آزمایشهای چند هستهای، افزایش عملکرد M4 Pro حتی بیشتر از آزمایشهای تک هستهای بود. بسته به نوع آزمایش، M4 Pro بین 47 تا 57 درصد سریعتر از M3 Pro با 12 هسته و تقریبا همسطح با نسخه کامل M3 Max عمل میکند. در مقایسه با M3 Pro، مصرف حداکثری تا 60% افزایش یافته است، بنابراین از نظر بهینگی تغییر چندانی صورت نگرفته است.
عملکرد و بهینگی GPU:
عملکرد GPU نیز بهبود قابل توجهی داشته و M4 Pro با 20 هسته GPU، بسته به نوع بنچمارک، بین 29 تا 45 درصد سریعتر از M3 Pro با 18 هسته GPU است. با این حال، هنوز فاصله قابل توجهی با GPU موجود در M3 Max دارد. کارتهای گرافیکی مجتمع AMD، Intel و Qualcomm قادر به رقابت با M4 Pro نیستند و حتی به سختی با GPU معمولی M4 در آیپد پرو رقابت میکنند. M4 Pro از نظر عملکرد GPU، به طور کلی همسطح GeForce RTX 4060 Laptop قرار میگیرد.
نتیجهگیری نهایی:
Apple M4 Pro یک تراشه بسیار قدرتمند است که عملکرد بینظیری را در بخش تک هستهای و چند هستهای ارائه میدهد. GPU این تراشه نیز بسیار قدرتمند است و قادر به اجرای بازیهای سنگین با کیفیت مطلوب است. با این حال، این قدرت با بهای افزایش مصرف انرژی تمام میشود. اگر بهینگی مصرف انرژی برای شما اهمیت زیادی دارد، M3 Pro گزینهی مناسبتری است. در غیر این صورت، M4 Pro قدرتمندترین تراشهای است که میتوانید در یک لپتاپ پیدا کنید.